thuis in het jeugdwerk
Inspiratiedag 14/11/19

Thuis in het jeugdwerk

In het jeugdwerk vinden jonge nieuwkomers zowel een plek waar ze zich thuis kunnen voelen als een omgeving waar ze zich gecoacht weten. Die coaching moedigt hen aan om op verkenning te gaan en zichzelf te versterken.

Vanuit die overtuiging zijn Jint, Tumult en JES op zoek gegaan naar voorbeelden die dat in de verf zetten. We kwamen organisaties op het spoor die - soms in en soms buiten het jeugdwerk - baanbrekend werk leveren wanneer ze met nieuwkomers aan de slag gaan. Sommigen bedachten ‘out of the box’ nieuwe werkmethoden, anderen vallen op omdat ze de jonge nieuwkomers zelf aan het stuur van hun traject zetten of omdat ze gingen samenwerken met partners uit heel diverse sectoren.
Vervolgens vonden we die organisaties bereid om hun verworven expertise met ons en met jou te delen. Op donderdag 14 november brachten we in de Clemenspoort (Gent) dan ook een reeks praktijkvoorbeelden samen voor een inspiratiedag rond jeugdwerk met nieuwkomers. Tal van sprekers ontrafelden met ons het proces waarbij ze werken vanuit een vertrouwensrelatie, leerprocessen op maat uittekenen, moeten omgaan met prangende vragen die opduiken wanneer je met deze doelgroep werkt.

presentaties

Heel wat sprekers bezorgden ons intussen de presentaties die ze in hun sessie hebben gebruikt.
Open het tekstvak van een sessie door hieronder in het programma op de titel te klikken, bij de namen van de sprekers vind je een link naar hun presentatie. Tevens voorzien we hier telkens een kort verslag.

foto's

Dit is een link naar het beeldverslag, met dank aan Vonk Design.

Programma

In het voormiddaggedeelte voorzagen we een tiental sessies met praktijkvoorbeelden. We kozen daarvoor telkens 2 organisaties die met jonge nieuwkomers in eenzelfde domein of rond hetzelfde thema actief zijn.

Aanvullend nodigden we voor de namiddagsessies experts uit die ons introduceerden in een werkmethode of verslag deden van hun onderzoek.

9u30-10u30:
Openingssessie:
Gastvrouw voor de dag Yousra Benfquih gaf het startschot en we openden de dag met:
Sofie Van Zeebroeck (JINT), Katrien Vissers (Tumult) en Els Van Effelterre (JES)
Minne Huysmans (onderzoeker aan de VUB)
Majd Khalifeh (ervaringsdeskundige, VRT journalist, auteur “Herboren”) in gesprek met jonge nieuwkomers Musa Islamov, Osman Osmanov en Ayam Salloum

presentatie van de openingssessie

10u30-11u45:
Praktijkvoorbeelden (eerste ronde)
Klik op de titels voor meer info

Kadervorming (Tumult & JES)

Deze sessie is volzet...
Zowel Tumult als JES organiseren kadervorming: jongeren volgen een opleidingstraject en zien dat bekroond met een attest 'animator', ‘hoofdanimator’ of 'instructeur' in het jeugdwerk. Beide organisaties organiseren die geattesteerde vorming met gemengde groepen, ook jonge nieuwkomers worden met de aangeboden cursussen aangesproken en aangemoedigd om een engagement in het jeugdwerk op te nemen. Wel kwamen ze los van elkaar tot de conclusie dat je opstapmodules moet voorzien: in de 'start animator' (Tumult) of de 'assist animator' (JES) worden jonge nieuwkomers vertrouwd gemaakt met de eigenheid van ons jeugdwerk en gaan Tumult en JES op een aangepaste manier om met taal.

Sprekers:
Jeroen Van Wambeke (Tumult) presentatie
Michiel Hendrickx (JES)

verslag & quotes

Werk (Rising You & JES)

Deze sessie is volzet...
We nodigen twee sprekers uit die ervaring hebben met oriëntatie- en opleidingstrajecten van jonge nieuwkomers in functie van tewerkstelling:

Rising You begeleidt jonge nieuwkomers naar uitdagende jobs op hoogte. Als schilder van hoogspanningsmasten, als installateur van Telecom- installaties of als onderhoudstechnicus op windmolens. Avontuurlijke jobs, op maat van deze ondernemende jongeren. Rising You zorgt voor een actieve toeleiding naar werkgevers, die op zoek zijn naar tijdelijk of vast personeel voor opdrachten op hoogte.
Curant is een Antwerps cohousingproject voor nieuwkomers. In dat project geeft JES een beroepsoriënterende vormingsweek en maakt daarvoor gebruik van het ‘Werkr8’-model. De werkzoekende werkt daarin aan een 'business plan'. In dat plan gaan de jongeren op zoek naar hun meerwaarde voor potentiële werkgevers.

Sprekers:
Benjamin Gérard (Rising you)
Simon Standaert (JES) presentatie

verslag & quotes

Jeugdwerk in asielcentra (Kazou & Jeugd Rode Kruis)

Deze sessie is volzet...
In een opvangcentrum is bijna één persoon op drie jonger dan 18! Dat zijn meer dan 6000 minderjarigen verspreid over de verschillende opvangcentra, en heel wat vrijetijdsorganisaties voelen zich geroepen om er te zijn voor deze kinderen en jongeren, als ze recent zijn aangekomen in België.
Maar hoe organiseer je activiteiten met en voor jonge nieuwkomers in opvangcentra? Hoe betrek je kinderen en jongeren met een vluchtverhaal in je groep? Hoe zet je een structurele samenwerking op met een opvangcentrum? Een pasklaar antwoord bestaat niet, maar ervaren jeugdwerkers van Kazou en Jeugd Rode Kruis die vakanties en kampen voor jonge nieuwkomers in het opvangcentrum zelf organiseren, zetten je alvast op weg.

Sprekers:
Daphne Hendrickx & Annelies Decooman (Kazou)
Jiska Coart (Jeugd Rode Kruis) presentatie

verslag & quotes

Cultuur (Circusplaneet & U Move 4 Peace)

Deze sessie is volzet...
Met circus en theater aan de slag met jonge nieuwkomers … Circusplaneet en U Move for Peace deden het.
Circusplaneet trok met de camionette gevuld met circusmateriaal naar opvangcentra en het Maximiliaanpark, maakte met jongeren uit OKAN klassen een circusvoorstelling en liet anderstalige nieuwkomers proeven van acrobatie.
Waarom en hoe komen vluchtelingen naar België? Hoe bouwen ze een nieuwe toekomst uit? Welke rol kunnen Vlaamse jongeren hierin spelen? In het PeaceCraft project van U Move 4 Peace gingen jongeren op een creatieve en beklijvende manier met deze vragen aan de slag. Met een game waarin ze de tocht van vluchtelingen maken en een interactief theaterstuk met vluchtelingen op de scène.
Twee verschillende verhalen, maar met als gemene deler de kracht van expressie en samen creëren.

Sprekers:
Wibbe Pompe – Circusplaneet
Thomas Deweer – U move 4 Peace (Pax Christi)
gezamenlijke presentatie

verslag & quotes

Toeleiding naar vrijetijd (Pin & Jeugddienst Leuven)

Deze sessie is volzet...
Wanneer je nieuw bent in Vlaanderen is het heel moeilijk om je weg te vinden in het ruime vrijetijdsaanbod. Vrije tijd wordt in veel herkomstlanden vaak compleet anders ingevuld. Voor verwijzers is het niet altijd makkelijk om uit te leggen wat dit in Vlaanderen betekent, wat de meerwaarde is en hoe nieuwkomers hieraan kunnen participeren.
Tijdens deze workshop zoomen ze in op twee goede praktijkvoorbeelden.
Navigate Youth zet in op duo’s van ervaringsdeskundigen, een ‘traditionele Vlaming’ en een ‘nieuwe Vlaming’, die samen met de jonge nieuwkomer op zoek gaan naar hun plekje in het vrijetijdslandschap.
Jeugddienst Leuven licht hun aanpak op lokaal niveau toe. Hoe leiden ze jonge nieuwkomers toe naar de Leuvense sportclubs, jeugdverenigingen en cultuurorganisaties? En hoe dagen ze lokale verenigingen uit om met jonge nieuwkomers aan de slag te gaan?

Sprekers:
Ayham Salloum & Joke Van Dooren (PIN Vzw)
Mohamed Aoragh (Jeugddienst Leuven)

verslag & quotes

11u45-13u00:
Praktijkvoorbeelden (tweede ronde)
Klik op de titels voor meer info

Sport (Minor Ndako & City Pirates)

Deze sessie is volzet...
… of waarom Mexico geen Olympische medailles wint in het polsstokspringen
Sport wordt vaak gezien als ideaal ‘middel tot integratie’. Een manier voor nieuwkomers om hun netwerk te vergroten. Maar klopt dit wel? En hoe doe je dit dan? We vonden twee succesvolle voorbeelden die vanuit een andere invalshoek vertrekken.
City Pirates is een jeugdvoetbal vereniging die actief is in verschillende Antwerpse wijken. Via jeugdvoetbal komen ze in contact met jonge nieuwkomers die door de maatschappelijke begeleiders verder begeleid worden.
Minor-Ndako vzw richt zich tot kinderen en jongeren in een problematische leefsituatie, en in het bijzonder tot de meest kwetsbaren onder hen. Velen van hen zijn niet-begeleide minderjarige vluchtelingen. In 2015 werd Minor-Ndako Sport opgericht, dat inzet op sport voor jonge nieuwkomers op een kwalitatieve manier.
Sindsdien heeft Minor-Ndako Sport twee zaalvoetbalteams in de Brusselse Zaalvoetbalcompetitie en neemt het met zijn twee loopteams (in Brussel en Leuven) jaarlijks deel aan tien Brusselse loop- events. In 2017 werd een cricketteam opgericht.

Sprekers:
Gijs Vercoutere (Minor-Ndako)
Oscar Coppieters (City Pirates)

gezamenlijke presentatie

verslag & quotes

Geïntegreerd jeugdwerk (In-Gent & JES)

Deze sessie is volzet...
Jeugdwerk kan een brug slaan naar verschillende ‘levensdomeinen’. In de groepsactiviteiten die we organiseren komen vragen bovendrijven die buiten ons jeugdwerk- kader vallen maar toch goed ‘vastgenomen’ moeten worden.

IN-Gent en JES hebben ieder trajecten op maat voor jonge nieuwkomers waarin maatschappelijke oriëntatie, individuele begeleiding en groepsactiviteiten aan bod komen. Deze activiteiten hebben als doel een betere aansluiting te voorzien met het reguliere onderwijs, de werkvloer, psychologische hulp, identiteitsontwikkeling en talentontwikkeling… En uiteraard wordt daarvoor samengewerkt met experts en organisaties die ons daarbij kunnen helpen.

Sprekers:
Liesbet Van Dycke (JES)
Nele Vanhaver (In-Gent)
presentatie

verslag & quotes

Iedereen in de jeugdbeweging! (Chirojeugd Vlaanderen & Bazart)

Deze sessie is volzet...
Jeugdbewegingen, de meest bekende jeugdwerkvorm in Vlaanderen. Hoe richten zij zich tot jonge nieuwkomers?
We maken plaats voor het verhaal van BAZART en Chirojeugd Vlaanderen.
Chirojeugd Vlaanderen roept met ‘Iedereen Mee Op Kamp’ lokale Chirogroepen op om hun kamp open te stellen voor niet-leden, voor kinderen en jongeren in een kwetsbare maatschappelijke positie. Hiervoor werken de groepen samen met organisaties zoals OKAN- scholen en opvangcentra. En hopelijk / mogelijk kan een fijn en onbezorgd kamp ervoor zorgen dat jongeren na dat kamp ook aansluiten bij de reguliere werking.
BAZART daarentegen zet vooral in op toeleiding naar de wekelijkse werking doorheen het jaar. Alle kinderen en jongeren die ‘goesting’ hebben moeten een plekje krijgen bij BAZART als deelnemer of begeleider. Ook zij waarvoor vrije tijd of een jeugdbeweging minder evident zijn. BAZART werkt hiervoor actief aan het wegwerken van allerlei drempels die ouders, kinderen en begeleiders kunnen ervaren.

Sprekers:
Marthe Jans (Chirojeugd Vlaanderen)
Jolijn Vannoppen (Bazart)
gezamenlijke presentatie

verslag & quotes

Taalverwerving (Taalkampen Roeland & Foyer vzw)

Deze sessie is volzet...
Door de afwezigheid van één van de sprekers kon deze sessie helaas niet doorgaan

Omdat taalverwerving voor jonge nieuwkomers een belangrijke ‘participatie sleutel’ is, hebben we het thema op deze inspiratiedag tweemaal – zowel in de voor- als de namiddag – op het programma gezet.
In deze voormiddag sessie vragen we aan twee organisaties hoe ze op een laagdrempelige manier taal ‘onderwijzen’.
Taalkampen Roeland zal tijdens deze sessie voorstellen wat vzw Roeland doet tijdens de externaatstaalkampen voor anderstalige nieuwkomers : opbouw van een kamp, achterliggende principes… Ter illustratie zullen we jullie een liedje aanleren in een wel heel vreemde taal.
Foyer vzw is een pionier in het werken met nieuwkomers, vanuit Molenbeek werkt de organisatie sinds vele jaren rond diversiteit, interculturaliteit en sociale cohesie. Meer specifiek rond taalverwerving ontwikkelde men er diverse initiatieven rond meertalig voorlezen.

Sprekers:
Marie Verhaegen (Roeland)
Patrizia Civetta (Foyer)

Recht op vrije tijd voor jonge nieuwkomers (Roots Leuven & Niemo)

Deze sessie is volzet...
Je bent 22 jaar, nieuwkomer en je volgt 6u per week Nederlandse les. Wat doe je met de rest van je tijd? ROOTS Leuven en NIEMO zijn twee vrijetijdsorganisaties voor jonge nieuwkomers. Tijdens hun ontmoetingsmomenten creëren ze een veilige plek en proberen zij het netwerk van jongeren te verbreden. Tijdens deze workshop kom je meer te weten over hun werkingen en wat vrijetijdsorganisaties nodig hebben om hun deuren te kunnen openen voor nieuwkomers.

Sprekers:
Paul Storme (Niemo)
Enya Teirlinck (Roots Leuven)
gezamenlijke presentatie

verslag & quotes

Onderwijs (Toren van Babel & Marco Polo)

Deze sessie is volzet...
‘De Onthaalklas voor Anderstalige Nieuwkomers (OKAN) biedt anderstalige nieuwkomers tussen 12 en 18 jaar in Vlaanderen de nodige taalverwerving aan om hun integratie in deze samenleving en cultuur mogelijk te maken. In het leerproces wordt gewerkt aan taalverwerving, zelfontwikkeling, maatschappelijk bewustzijn, interculturele competenties en het creëren van een lange termijn perspectief…’
Wij vonden twee ervaringsdeskundigen die dat in de praktijk brengen. Tamara Rosseel (Toren van Babel) en Liezelot Simoens (Marco Polo) gebruiken daarvoor in een onderwijscontext methoden die we kennen uit het jeugdwerk, in de coaching van jongeren is het jeugdwerk voor hen ook een belangrijke partner.

Sprekers:
Tamara Rosseel (Toren van Babel Gent) presentatie
Liezelot Simoens (Marco Polo Antwerpen) presentatie

verslag & quotes

13u00-13u45
Lunch
13u45-15u00
Namiddagsessies
Klik op de titels voor meer info

Taalspeler (VDS)

Deze sessie is volzet...
In deze workshop reikt Taalspeler handvatten aan om van je werking een plek te maken waar kinderen graag zijn, ongeacht welke taal ze spreken of goed beheersen. Via interactie als sleutelconcept gebruiken we het Nederlands als speel- taal, waardoor kinderen zich thuis voelen en intens kunnen spelen. Dit gaat van individuele communicatie, over doordachte interactie in activiteiten tot een uitgewerkt en dynamisch speelplein klimaat.

Spreker:
Pieter Verbanck (Taalspeler, VDS)

verslag & quotes

Onderzoek: jonge nieuwkomers in de stad (Minne Huysmans)

Deze sessie is volzet...
‘Internationale migratie kleurt hedendaagse samenlevingen. Tegelijk is de leefsituatie van veel mensen op de vlucht uiterst precair en is het maatschappelijk debat over vluchtelingen de voorbije jaren scherper geworden.‘
Minne Huysmans is onderzoeker aan de VUB, hij kijkt met ons naar de resultaten van een ruime bevraging waarbij gepeild werd naar hoe jongeren hun leven heropbouwen in een nieuwe context en wie hen hierbij ondersteunt.
‘Wat zijn hierbij noden, behoeften maar ook krachten en dromen van deze jongeren. … Hoe reflecteren ze zelf over hun leven in België, hun positie en rol in de maatschappij.’

(Terpoceen, VUB press 2018)

Spreker:
Minne Huysmans (Vrije Universiteit Brussel) presentatie

verslag & quotes

Digital storytelling (JES)

Deze sessie is volzet...
Digital Storytelling is een toegankelijke en creatieve manier om een persoonlijk verhaal te vertellen. Zonder dat je daar een uitgebreide technische kennis voor moet hebben komen foto, video, tekst ... samen in een kleine mediaproductie die online verspreid kan worden.
Het multimedialabo van JES Brussels heeft producties met tal van doelgroepen op de teller staan, in deze workshop zetten ze je op weg om zelf digital stories met nieuwkomers te maken.
Bekijk hier een voorbeeldfilmpje

Sprekers:
Lennert Mottar en Ismet Blakaj (JES) presentatie

verslag & quotes

Mind Spring (Maryam Tawfiq Marwan)

Deze sessie is volzet...
‘Een sprong naar de toekomst met Mind-Spring Junior’
Mind-Spring Junior© is een psycho- educatief groepsaanbod voor vluchtelingen- en migrantenjongeren tussen 14 en 18 jaar.
Doel van het programma: de mentale weerbaarheid vanuit hun eigen kracht verhogen en hen helpen de toekomst aan te pakken. De groep wordt in de eigen taal begeleid door een Mind-Spring- trainer, een ervaringsdeskundige en een Mind-Spring co- begeleider, een professional uit de sociale, medische, onderwijssector,...

Spreker:
Maryam Tawfiq Marwan (Mind-Spring) presentatie

verslag & quotes

FAQ voor onze jurist (Johannes Baelde)

Deze sessie is volzet...
Kan vrijwilligerswerk helpen om een verblijfsstatuut te bekomen…?
Is trouwen dan een gemakkelijke oplossing om in België te kunnen blijven…?
Hoeveel keer kan je nu eigenlijk in beroep gaan…?
Kan elke nieuwkomer naar het buitenland op reis…?
‘Pro deo’ is dat dan helemaal gratis…?
Welke opties zijn er om van een vluchteling een Belg te maken….?

Een jurist doet zijn uiterste best om een helder antwoord te formuleren.

Spreker:
Johannes Baelde (jurist vreemdelingenrecht) presentatie

verslag & quotes

Onderzoek: de vrijetijdsbesteding van nieuwkomers (Lucas Pissens)

Deze sessie is volzet...
‘De drempel overheen: jonge nieuwkomers en hun vrijetijdsparticipatie’.
Deze presentatie zal zich toespitsen op de vrijetijdsbesteding van jonge nieuwkomers in Vlaanderen vanuit het onderzoek ‘Vrije tijd van jongeren in migratie’ gebracht door Lucas Pissens. Op basis van een grootschalige bevraging bij OKAN- leerlingen in 30 scholen, wordt een beeld geschetst van de belangrijkste drempels die jonge nieuwkomers ondervinden in hun vrijetijdsbesteding en welke de belangrijkste pijnpunten en uitdagingen zijn m.b.t. hun deelname aan het vrijetijdsaanbod.

Sprekers:
Lucas Pissens (UGent) presentatie
15u00-16u00
Slotsessie
16u00-17u00
Receptie


Praktische info

Waar?
Clemenspoort (op 300m van het Sint- Pieters station).
Overwale 3
9000 GENT

Meer info:
Tel: 02/411 68 83 (vragen naar Emilie van Besouw) thuisinhetjeugdwerk@jes.be
logo Tumult
logo Jint
logo Erasmus Vlaanderen Verbeelding Werkt